چه تفاوتی میان بلاک چین و بیت کوین وجود دارد؟

اگر به تازگی پا به عرصه‌ی ارزهای دیجیتال گذاشته‌اید، بدون شک با شنیدن برخی اصطلاحات عمومی و تخصصی این عرصه به اشتباه افتاده‌اید. یکی از شایع‌ترین موارد گمراه کننده تفاوت میان بلاک چین، بیت کوین و دیگر ارزهای دیجیتال است.
برای رسیدن به درک بهتر از این تفاوت‌ها ضروری است ابتدا در رابطه با هرکدام اطلاعات کافی داشته باشید. پس تا انتها با ما همراه باشید تا با مفاهیم کلی بلاک چین، بیت کوین و دیگر ارزهای دیجیتال و تفاوت میان آن‌ها به طور کامل آشنا شوید.

ارز دیجیتال یا کریپتوکارنسی چیست؟

این روزها مداوم صحبت از ارزهای دیجیتال است. اما عده‌ی زیادی هنوز دقیقا نمی دانند منظور از کریپتوکارنسی چیست؟
از دید بسیاری از افراد بیت کوین اولین ارز دیجیتال حقیقی یا رمزارزی است. البته لازم به ذکر است که پیش از بیت کوین نیز تلاش‌های زیادی برای ساخت یک ارز دیجیتال صورت گرفته بود.
ارز دیجیتال یک شکل دیجیتالی از پول است که به عنوان ابزار معامله در یک شبکه توزیع شده از کاربران استفاده می‌شود. برخلاف سیستم‌های بانکداری سنتی، این معاملات از طریق یک دفتر کل دیجیتال عمومی(بلاک چین) رصد شده و به طور مستقیم(بی واسطه) میان کاربران انجام می‌گیرد.
واژه‌ی کریپتو در عبارت کریپتوکارنسی به روش‌های رمزنگاری شده اشاره دارد که برای تامین امنیت سیستم اقتصادی ارزهای دیجیتال به کار می‌روند. الگوریتم‌های رمزنگاری همچنین برای کنترل سرعت اعتبارسنجی تراکنش‌ها و نرخ عرضه کوین‌ها در شبکه مورد استفاده قرار می‌گیرند.
امروزه توکن‌های بسیاری بر روی بستر ارزهای دیجیتالی مانند اتریوم، تریاس و ترون ساخته شده‌اند که از قدرت بلاک چین‌های اصلی برای اجرای تراکنش‌هایشان بهره می‌گیرند. به طور کلی هدف از طراحی ارزهای دیجیتال کاهش تقلب و ممانعت از جعل و کلاه برداری ارزی است.
دلایل محبوبیت ارزهای دیجیتال
ارزهای دیجیتال به دلیل بازار پرنوسان خود، فناوری که در آن‌ها به کار رفته و همچنین ‌ایده‌های آزادی خواهانه‌ای که دارند، به سرعت میان مردم به محبوبیت بالایی دست یافتند. ارزهای دیجیتال بازار نوپایی دارند و ممکن است در یک روز قیمت یکی از آن‌ها تا چند صد درصد رشد کند یا تا چند درصد ریزش پیدا کند. همچنین امکان تقلب در ارزهای دیجیتال ممکن نیست و این موضوع سبب شد تا استقبال بسیار زیادی از ارزهای دیجیتال صورت گیرد.

بلاک چین چیست؟

مفهوم بلاک چین اولین بار با پیدایش بیت کوین به وجود آمد و پادشاه ارزهای دیجیتال از این راهکار برای ذخیره اطلاعات مربوط به دارایی کاربران بهره برد. اغلب بلاک چین‌ها به عنوان یک دفتر کل دیجیتالی توزیع شده و غیر متمرکز طراحی شده‌اند.
به زبان ساده، بلاک چین یک نوع سیستم ثبت اطلاعات  و گزارش است. تفاوت آن ‌‌با سیستم‌های دیگر این است که اطلاعات ذخیره شده روی این نوع سیستم، میان همه اعضای یک شبکه به اشتراک گذاشته می‌شود. با استفاده از رمزنگاری و توزیع داده‌ها، امکان هک، حذف و دستکاری اطلاعات ثبت شده، تقریبا از بین می‌رود.
به طور کلی، بلاک چین یک دفتر کل دیجیتال است که نسخه الکترونیکی یک دفتر کل کاغذی محسوب می‌شود و وظیفه ثبت فهرستی از تراکنش‌ها را بر عهده دارد.

بلاک چین چگونه کار می‌کند؟

همان طور که گفتیم بلاک چین نوعی دفتر کل توزیع شده است. دفتر کل توزیع شده سال‌ها قبل از بلاک چین مورد استفاده قرار می‌گرفت. دفتر کل توزیع شده، دفتر کلی است که فقط روی یک محل خاص ذخیره نشده است، بلکه در چند محل مختلف ذخیره شده است‌. فناوری بلاک چین را می‌توان شبکه‌ایی در نظر گرفت که کارکردی مانند پایگاه دارد اما مرکزیت خاصی ندارد و توسط نهاد یا ارگانی کنترل نمی‌شود. پایگاه داده فضایی است برای برای ذخیره‌ اطلاعات که طبیعتاً این پایگاه داده توسط یک فرد یا مرکزیت، ایجاد و کنترل می‌شود. اطلاعاتی که در بلاک چین ذخیره می‌شوند تفاوت‌های زیادی با اطلاعات ذخیره شده در پایگاه داده‌ها دارد.
در بلاک چین تمامی اطلاعات ثبت شده بین تمام اعضای شبکه به اشتراک گذاشته می‌شود و فراموش نکنید این اطلاعات به هیچ عنوان قابل تغییر و یا حذف نیستند. پس زمانی چیزی روی بلاک چین ثبت شد، فکر حذف یا دستکاری آن را از ذهن بیرون کنید.
اطلاعات در بلاک چین در یک سری بلاک‌ها ذخیره می‌شوند. این اطلاعات تنها تراکنش‌ها نیستند بلکه می‌توانند هر چیزی باشند. هر بلاک اضافه بر اطلاعاتی که درون آن ذخیره می‌شود دارای هش به صورت مجموعه‌ای از کاراکترها است که برای ساخت آن از الگوریتم‌های خاصی استفاده می‌شود. هر بلاکی  با توجه به اطلاعات درون خود، هش مربوط و مختص به خود را دارد  و این هش نماد اطلاعات درون آن بلاک است.
دقت کنید اگر حتی بخش بسیار کوچکی از اطلاعات تغییر کند یا حذف شود، هش به طور کامل تغییر می‌کند  و حتی هش بلاک‌های دیگر نیز عوض می‌شود. چراکه هر بلاکی علاوه بر هش خود، هش بلاک قبلی را نیز درون بلاک خود ذخیره دارد. در نتیجه به آن زنجیره بلاک‌ها می‌گویند.
داده‌های بلاک چین در یک کامپیوتر یا سرور خاص ذخیره نمی‌شوند. هر کامپیوتر یا سیستمی که به شبکه وصل شود، یک نسخه از اطلاعات را دریافت می‌کند. به هر کامپیوتری که به شبکه متصل می‌شود و یک کپی از بلاک چین را دریافت می‌کند، نود می‌گویند. وقتی به عنوان نود به یک بلاک چین متصل می‌شوید، یک نسخه از کل داده‌های آن دریافت می‌کنید.

کاربرد بلاک چین

فناوری بلاک چین منحصر به بازار ارزهای دیجیتال نیست.البته که حوزه ارزهای دیجیتال به دلیل ارتباط با مباحث اقتصادی و مالی و مسائل سرمایه گذاری و کسب درامد بیش‌تر مورد توجه قرار گرفته است، اما بلاک چین کاربردهای بیش‌تری دارد. بلاک چین بستری برای ذخیره اطلاعات به روش مخصوص به خود است.  یکی از کاربردهای فناوری بلاک چین محافظت از حقوق افراد است. بلاک چین اطلاعاتی شفاف و قابل ردیابی دارد و به همین جهت می‌تواند از حقوق مادی و معنوی افراد به خوبی دفاع کند‌.
امروزه بسیاری از شرکت‌ها که به تولید و عرضه تلفن‌های همراه مشغولند،‌ از بلاک چین در محصولات خود استفاده می‌کنند. شرکت سامسونگ از آن دسته شرکت‌هایی است که در گوشی‌های سری جدید گلکسی خود از تکنولوژی بلاک چین استفاده کرده است.
بیت کوین
بیتکوین اولین و معروف‌ترین ارز دیجیتال است. هدف اصلی از ساخت  بیت کوین، ایجاد یک سیستم پرداخت الکترونیکی غیرمتمرکز و مستقل بود که امنیت آن با استفاده از راهکارهای ریاضی و روش‌های رمزنگاری شده برقرار می‌شد. این ارز دیجیتال تنها یه صورت آنلاین وجود دارد و به کاربر اجازه می‌دهد تا حد نسبتا زیادی در معاملات ناشناس بماند.
بیت کوین شناخته شده‌ترین ارز دیجیتال به شمار می‌آید‌، اما ارزهای دیگری نیز وجود دارند‌ که هرکدام ویژگی‌ها و قوانین خاص خود را دارند. دقت کنید که همه‌ی ارزهای دیجیتال بلاک چین اختصاصی ندارند و بر روی بلاک چین‌های موجود ایجاد شده‌اند اما برخی دیگر بلاک چین اختصاصی خود را از ابتدا کاملا توسعه داده‌اند.
BTC همانند اغلب ارزهای دیجیتال، عرضه محدودی دارد. به این معنا که پس از رسیدن به حداکثر ‌میزان عرضه، سیستم هیچ بیت کوین دیگری ایجاد نخواهدکرد.
حداکثر میزان عرضه بیت کوین، ۲۱ میلیون واحد است که این عدد در ارزهای دیجیتال مختلف، متفاوت است. معمولا تعداد کل واحد‌های یک ارز دیجیتال جز اطلاعات اولیه‌ای است که در مراحل توسعه آن منتشر می‌شود. پروتکل بیت‌کوین منبع باز است و هرکسی می‌تواند کد آن را بازیابی یا کپی کند‌. در حال حاضر توسعه دهندگان بسیاری از سراسر جهان در توسعه این پروژه مشارکت دارند.
واحد‌های بیت کوین توسط سازمان متمرکز خاصی تولید و صادر نمی‌شوند. افرادی به نام استخراج کننده یا به اصطلاح ماینر می توانند سخت افزارهای قدرتمند خود را برای حفظ امنیت شبکه بیت کوین به کار بگیرند. طی این فرایند بیت کوین تولید می‌شود و به عنوان پاداش به ماینرها تعلق می‌گیرد.
به طور کلی هیچ بانک، موسسه، نهاد یا دولتی بیت کوین را کنترل نمی‌کند. در حقیقت کنترل بیت کوین به دست تمام کاربران آن است.

تفاوت‌های بیت کوین و بلاک چین

در ادامه به بررسی دو مورد از مهم‌ترین تفاوت‌های بیت کوین و بلاک چین می‌پردازیم.
۱_ارایه برنامه‌های کاربردی بالقوه
ریشه‌های بلاک چین بر نیاز به فناوری برای تسهیل محیطی کم هزینه، مطمئن و ایمن برای انجام تراکنش‌های همتا به همتا کاربرد دارد و هدف آن کاهش مشارکت واسطه‌های غیر ضروری است. اضافه بر این بلاک  چین به دلیل هویتی که به عنوان دفتر کل توزیع شده دارد، برای ذخیره و دسترسی به اطلاعات قابل اعتماد مناسب است. از سوی دیگر بیت کوین با هدف تسریع معاملات برون مرزی توسعه داده شده است‌. بیت کوین همچنین با حذف واسطه‌های شخص ثالث و در عین کاهش کنترل دولت بر انجام معاملات، به ساده سازی سیستم‌های پرداخت کمک می‌کند.
۲_دامنه استفاده
بلاک چین با رشد مولد خود در طول دهه گذشته، دامنه امیدوار کننده‌ای را به نمایش می‌گذارد. در حال حاضر فناوری بلاک چین همچنان رشد صعودی دارد.بسیاری از دولت‌ها به طور مداوم طرح‌های بلاک چین را آغاز می‌کنند و انتخاب فناوری بلاک چین نیز شفافیت، امنیت و اعتماد بهتری را برای سیستم‌های آن‌ها در بر دارد.
در سمت دیگر بیت کوین هیچ نشانه امیدوارکننده‌ای از نظر دامنه محدوده استفاده‌ ارایه نمی‌دهد.
امروزه برخی از کشورها بیت کوین را پذیرفته‌اند، اما بسیاری دیگر برای آن محدودیت‌ها یا ممنوعیت‌هایی در نظر گرفته‌اند. خوب است بدانید که بیت کوین از نظر قانونی به عنوان جایگزینی برای قیمت قانونی یک کشور واجد شرایط نیست.

عوامل موثر در قیمت ارز دیجیتال

 

در بازار ارزهای دیجیتال، نوسانات قیمت به فراوانی دیده می‌شود. در ادامه به بررسی مهم‌ترین عوامل اثرگذار در این نوسانات می‌پردازیم.
1-عرضه و تقاضا
یکی از عواملی که در قیمت همه‌ی ارزهای دیجیتال اثرگذار است، عرضه و تقاضا است. زمانی که یک ارز دیجیتال به صورت گسترده عرضه شود اما تقاضای چندانی برای آن نباشد، به تبع آن قیمت بالایی نخواهد داشت.
در سمت دیگر زمانی که عرضه یک ارز دیجیتال بسیار محدود و اندک باشد اما تقاضای زیادی در بازار برایش وجود داشته باشد، قیمتش افزایش می‌یابد.
اصلی‌ترین عامل افزایش شدید قیمت بیت کوین بالا بودن تقاضا و کمبود عرضه است‌.
2-کاربرد پذیری
بسیاری از افراد به دلیل کاربردهایی که یک ارز دیجیتال دارد، آن را خرید و فروش می‌کنند. هر چقدر یک ارز دیجیتال کاربردی باشد و سودمندی بیش‌تری نیز داشته باشد، استقبال بیش‌تری نیز خواهد داشت. چراکه کاربران آن را باارزش می‌دانند.
3-هیجان در بازار
اخبار مثبت و منفی و موج احساسی پس از آن یکی دیگر از عوامل تعیین کننده افزایش یا کاهش قیمت یک ارز دیجیتال به شمار می‌رود. چرا که احساسات می‌توانند ارزش ادراکی یک ارز دیجیتال را در ذهن مخاطب تغییر دهند.
4-دشواری استخراج(ماینینگ)
دشواری استخراج امروزه به یکی از عوامل مهم در افزایش قیمت ارزهای دیجیتال تبدیل شده است. منظور از دشواری استخراج، میزان سختی یافتن ارزش هش مناسب برای هش تارگت هست.
اگر استخراج یک ارز دیجیتال دشوار نباشد، عرضه آن بیش‌تر خواهد بود و در نتیجه قیمت آن نیز پایین‌تر است. اما دشواری بیش‌تر استخراج یک ارز دیجیتال به این معناست که در صورت افزایش تقاضا امکان افزایش عرضه وجود ندارد و همین دلیلی برای افزایش قیمت ارز دیجیتال می‌شود.
در آخر
راه اندازی یک شبکه بلاکچین نیاز به دریافت مجوز از نهاد خاصی ندارد و در صورت داشتن دانش فنی لازم، می‌توان یک شبکه بلاک چین راه اندازی کرد.
آنچه بیت کوین را از دیگر ارزها و دارایی‌ها متمایز می‌کند، غیرمتمرکز بودن و امنیت آن است. در تمام سال‌های فعالیت بیت کوین امنیت این شبکه روز به روز بیش‌تر شده است، قوانین اصلی پروتکل آن تغییری نکرده، تاکنون هیچ تراکنشی برگشت نخورده و هیچ کس نتوانسته است جلوی یک تراکنش بیت کوین را بگیرد. این شبکه روز به روز پایداری خود را بیش‌تر حفظ می‌کند و اعتماد به آن بیش‌تر می‌شود. خیال آسوده از جهت هک نشدن دارایی‌ها، عرضه ثابت، بلوکه نشدن پول و عدم برگشت تراکنش باعث می‌شود بیت کوین در نزد مردم با گذشت زمان اعتبار بیش‌تری پیدا کند و به یک روش محبوب پرداخت تبدیل شود.
در سوی دیگر بلاکچین با تمام پیچیدگی‌هایش، توانایی خارق العاده ای در ثبت سوابق بدون محدودیت به صورت غیرمتمرکز دارد. بلاک چین تاکنون پیشرفت بسیار خوبی کرده است  و ممکن است در اینده‌ای بسیار نزدیک بسیاری از غیرممکن‌ها را ممکن سازد.
به طور کلی بلاک چین یک فناوری برای ثبت اطلاعات بدون امکان تغییر و دستکاری است‌ و برای اولین بار در بیت کوین مورد استفاده قرار گرفت. ارزهای دیجیتال از بلاک چین استفاده می‌کنند تا بتوانند بدون نیاز به واسطه و سازمان مرکزی، امنیت و صحت تراکنش‌های شبکه را تضمین کنند.