قیمت بیت کوین این روزها دوباره به صدر اخبار برگشته است و بسیاری از افراد برای شروع یا افزایش سرمایه گذاری مجدد اقدام کرده‌اند . در این میان EFT میتواند یک راه مناسب برای شروع سرمایه گذاری باشد. اگر با این مفهوم آشنایی کامل ندارید با ما همراه باشید.
بیتکوین همین امروز رکورد قیمتش را شکست و تا نویدبخش صعودهای جدید باشد. فعالان بازار رمز ارزها با روش‌های مختلف شروع به سرمایه گذاری در این بازار کرده‌اند. استخراج بیت کوین، خرید و فروش، سپرده گذاری و ... راه‌های مختلفی است که به واسطه آن می‌توان سود آوری خوبی را در مدت کوتاهی رقم زد. برخی از افراد که تمایل به سرمایه‌گذاری به صورت حرفه‌ای و مطمئن را داشتند به سمت EFT روی آورند. این صندوق‌ها مزایای مختلفی را به کاربران و سرمایه گذاران ارائه می‌کنند که در ادامه به آن‌ها اشاره خواهیم کرد . همچنین ETF از نظر قانونی نیز بستر یک سرمایه گذاری معتبر را برای شما فراهم می کند. پیش تر در بورس ETFها وجود داشتند و بسیاری از افرادی که به تنهایی امکان و علم سرمایه گذاری نداشتند و یا دانش آن‌ها در حوزه بورس کمتر بود از این صندوق‌ها استفاده می کردند. پس از ورود ETF به بیت کوین استقبال زیادی از این پدیده شد و حجم زیادی از سرمایه گذاری را به خود اختصاص داد . همچنین این موضوع باعث شد موج‌های جدید در بازار به وجود آید و قیمت بیت کوین دچار نوسان‌های مختلفی شود. در این مقاله به شناخت مفهوم ETF خواهیم پرداخت و سپس تاثیر آن بر روی بیت کوین را بررسی خواهیم کرد.
ETF چیست؟
به صندوق قابل معامله در بورس ای‌تی‌اف گفته می‌شود. این عبارت مخفف (Exchange-traded fund) است که شامل دارایی‌های مختلف است. افراد با خرید این صندوق در دارایی‌های آن سهیم می‌شوند و به نوعی سرمایه گذاری می‌کنند . برای دارایی‌های شاخصی مثل نفت، طلا و ... ETFهای مختلف وجود دارد که در بورس‌های جهانی معامله می‌شود . خریداران ETF می‌توانند بدون انجام عملیات پیچیده خرید و فروش سهم یا تحقیقات گسترده پیرامون هر شرکت، سهمی از یک ای‌تی‌اف را خریداری کرده و بدین صورت سرمایه گذاری کنند . شاید شما نتوانید نفت بخرید و یا خرید طلا و نگهداری از آن در محیط های مسکونی خطرناک باشد اما با خرید یک سهم از ETF طلا میتوانید در طلا سرمایه گذاری کنید .
ETF بیت کوین صندوقی است که شامل حجم زیادی از بیت کوین و یا قراردادهای آتی این رمزارز است و افراد مختلف می‌توانند بخشی از سهام این صندوق را خریداری کنند. واضح است که قیمت یک ETF بیت کوین بر اساس قیمت بیت کوین نوسان دارد . سرمایه گذارری برای اشخاص حقیقی و حقوقی در صندوق‌های قابل معامله میسر است و خرید و فروش آن نیز در بورس‌های جهانی یا کشورهایی که این صندوق را به رسمیت شناخته‌اند ، انجام می‌شود. صندوق‌های ETF را می‌توان به دو نوع کلی تقسیم کرد.
ای‌تی‌اف فیزیکی: این نوع از ETF کاملا با بیت کوین واقعی پشتیبانی می‌شود . مهم‌ترین معضل این نوع از صندوق نگهداری بیت کوین با مقدار زیاد است که میتواند مخاطراتی را به همراه داشته باشد.
ای‌تی‌اف آتی (فیوچرز): در صندوق‌های آتی پشتیبانی مستقیما توسط بیت کوین نیست؛ بلکه برای این کار از قراردادهای آتی استفاده می شود. اصطلاحا این قراردادها را فیوچرز می نامند. بورس آمریکا این نوع از صندوق سرمایه گذاری را قابل خرید و فروش اعلام کرده است. قیمت این نوع از صندوق نیز تابعی از قیمت بیت کوین است اما همیشه شیب صعود و فرود برابری ندارد .
چرا افراد به‌جای خرید بیت کوین به EFT روی می‌آورند
خرید بیت کوین در صرافی‌ها کار چندان پیچیده‌ای نیست. علاوه بر این خرید و فروش در بورس‌های جهانی یا کشوری گاهی نیاز به انجام مراحل مختلف احراز هویت دارد . در نتیجه سوالی که مطرح است این است که چرا سرمایه گذاران خرید ETF بیت کوین را به خرید بیت کوین در صرافی‌ها ترجیح می‌دهند ؟
رسمیت و شفافیت حقوقی
ای‌تی‌اف بیت کوین توسط نهادهای قانونی تایید شده است تا در بورس عرضه شود. از همین جهت میتواند معتبرتر از خرید بیت کوین در صرافی‌ها باشد . همچنین اشخاص حقوقی برای خرید بیت کوین در صرافی‌ها با چالش‌هایی مثل فاکتورهای رسمی، مبادلات قانونی و اخذ تضمین روبه‌رو هستند که این چالش‌ها در بورس وجود نخواهد داشت .
زمانی که یک ETF در بورس برای عرضه ارائه می‌شود به عنوان یک دارایی با هویت مشخص خواهد بود که در صورت بروز حوادث مختلف وارث میتواند آن را مطالبه کند . همچنین نهادهای نظارتی دائما بر فعالیت‌های مربوط به صندوق و سازمان بورس نظارت دارند تا تخلفات مختلف صورت نگیرد . این در حالی است که گاهی شنیده می شود صرافی‌های مختلف دچار مشکلاتی مثل کلاهبرداری، جعل هویت و برداشت از حساب کاربران شده‌اند .
خرید سهم از ETF یک سرمایه‌گذاری آسان است
کسانی که در بورس فعالیت دارند ترجیح می‌دهند مدیریت دارایی‌های خود را در یک بخش متمرکز کنند. همچنین ورود به دنیای ارزهای دیجیتال و کار کردن با صرافی‌های رمز ارزها گاهی دشوار به نظر می رسد. بنابراین خرید سهام ETF بیت کوین میتواند سرمایه گذاری را راحت‌تر کند و از طرفی نگهداری آن نیز دغدغه کمتری خواهد داشت . دیگر نیازی به مراجعه دائمی به صرافی برای بررسی میزان سرمایه و قیمت بیت کوین نیست و از طریق حساب کاربری بورسی تمام سرمایه‌ها قابل مدیریت است. همچنین سرعت نقد شدن سهام در بورس نسبت به صرافی‌ها بالاتر است. اشخاص حقوقی و یا افراد متمول که قصد خرید حجم زیادی از بیت کوین را دارند ترجیح می‌دهند در پلتفرم‌های معتبرتر و شفاف تر این کار را انجام دهند.
بهره‌مندی از تخفیف یا معافیت های مالیاتی
بسیاری از ETFها در کشورهای مختلف تحت حمایت ادارات مالیاتی هستند و سهام‌داران از پرداخت مالیات معاف می‌شوند . اگر میزان سرمایه شما قابل توجه باشد این مزیت تاثیر بیشتری در انتخاب‌های شما خواهد داشت. همچنین به دلیل مشکلات قانونی صرافی‌ها گاهی سرمایه گذاری در این وب‌سایت‌ها میتواند مصداق تخلف مالی و پنهان کردن درآمد‌ها باشد که میتواند دردسرهای زیادی را برای اشخاص حقوقی و یا حقیقی ثروتمند ایجاد کند.
ETFها چه تاثیری بر قیمت بیت کوین داشته و دارند ؟
پذیرش بیت کوین(BTC) به عنوان یک صندوق معامله بورسی میتواند یک رشد چشمگیر را برای این ارز دیجیتال رقم بزند. بسیاری بر این باورند اوج شکوفایی بیت کوین پس از ورود به بازار بورس کشورهای مختلف است . با وجود صعود قابل توجه قیمت بیت کوین طی ماه‌های اخیر، کارشناسان ورود ETF بیت کوین به بورس‌های جهانی و کشورهای توسعه یافته را نقطه‌ای برای پرواز بیت کوین می‌دانند . پیش‌بینی می‌شود با پذیرش ETF نمودار قیمت بیت کوین جهش های مختلفی را تجربه کند و دامنه نوسانات آن نیز کمتر شود.
اولین کشوری که پذیرش صندوق معامله بورس را برای بیت کوین انجام داده است ایالات متحده آمریکاست. گرچه در گذشته چندین بار درخواست‌های شرکت‌های مختلف برای ایجاد ETF بیت کوین رد شده بود اما به نظر می‌رسد بورس آمریکا به زودی تغییرات زیادی را در خود مشاهده خواهد کرد. بسیاری از کارشناسان معتقدند صعود این روزهای قیمت بیت کوین نیز به علت همین موضوع است. طی این فرایند حجم بیشتری از سرمایه توسط ثروتمندان و شرکت‌های بزرگ به سمت بیت کوین روانه می‌شود و بعد از گذر از نوسان‌های اولیه ناشی از شایعات و جوسازی‌ها ، قیمت بیت کوین پله‌های ترقی را طی خواهد کرد.
ETF چه چالش‌هایی برای بیت کوین ایجاد خواهد کرد؟
کسانی که جزو طرفداران و حامیان قدیمی بیت کوین(bitcoin) هستند این نوع از سرمایه گذاری را نه تنها مفید نمی‌دانند، بلکه آن را خلاف هویت اصلی این رمز می‌پندارند و معتقدند در درازمدت باعث کاهش قیمت بیت کوین خواهد شد. برای این استدلال دلایل مختلفی ارائه شده است که در ادامه به بررسی آن‌ها می پردازیم .
تمرکزگرایی
بیت کوین ایجاد شد تا تمرکز زدایی کند و دیگر قدرت و ثروت در اختیار افراد خاص نباشد. همچنین با استفاده از بیت کوین دولت‌ها و نهادها امکان کنترل‌های غیر قانونی بر روی تراکنش‌ها را نداشته باشند و آزادی اطلاعاتی و مالی در جهان حاکم شود. با گسترش ETFها و ورود دولت‌ها و اشخاص حقوقی، خطر نفوذ افراد قدرتمند و سوء استفاده‌گر زیاد خواهد شد . بستر برای انحصار طلبی مهیا می‌شود و ثروتمندان با کمک افراد تاثیر گذار می‌توانند هدایت قیمت بیت کوین را در دست بگیرند. از همین نظر طرح صندوق معامله بورسی بیت کوین مخالفان جدی خودش را دارد و آن را دائمی از طرف حکومت‌ها برای به سلطه درآوردن بیت کوین می‌دانند .
بیت کوین یک دارایی حقوقی نیست
بورس یک بازار کاملا حقوقی و قانونی است و هر سهام دار به طور مشخص مالک بخشی از سرمایه خریداری شده است . ماهیت بیت کوین این چنین نیست و افراد سهام‌دار در ETF بیت کوین واقعا مالک بیت کوین‌های که در صندوق وجود دارد نیستند . فرایند ساخت و نگهداری بیت کوین به صورتی است که مالک شخصی خواهد بود که کلید خصوصی یا کلمات پشتیبانی کیف پول را در اختیار دارد. گر چه این معضل در صرافی‌ها ارز دیجیتال نیز وجود دارد اما در صرافی‌ها مقررات برای چالش‌های حقوقی و مالکیتی وجود ندارد؛ در حالی که در بورس همه چیز قانونی و حقوقی تنظیم می‌شود و این یک تناقض بین ماهیت بورس و ماهیت بیت کوین است.
فورک‌ها
ارزهای دیجیتال گاهی نیاز به فورک‌هایی دارند تا مسیر توسعه را اصلاح کنند و نواقص را رفع کنند. حال اگر بیت کوین دچار فورک شد و به دو انشعاب مختلف تقسیم شد ETF بیت کوین باید کدام انشعاب را برای ادامه راه انتخاب کند . در اینجا مدیر صندوق تصمیم گیرنده خواهد بود و انتخاب او به سهام‌داران تحمیل خواهد شد. گر چه به نظر می‌رسد این مشکل راه‌حل‌های مختلفی داشته باشد اما به عنوان یک چالش جدی قابل بررسی است .
حریم خصوصی
بسیاری از افراد بر روی بیت کوین سرمایه گذاری می‌کنند تا از رصد سرمایه و دارایی توسط سازمان‌ها و ادارات دولتی جلوگیری کنند. گرچه این اتفاق به خاطر خلأ قانونی است و به نوعی تخلف محسوب می‌شود ، اما مبنای کار بسیاری از صرافی‌ها بر پایه عدم احراز هویت بنا شده است. در بورس کاربران باید به صورت رسمی احراز هویت شوند و در صورت صلاحدید اداره یا نهاد مربوطه، برای سرمایه خود مالیات پرداخت کنند . از همین نظر بسیاری از افراد در کشورهای در حال توسعه تمایلی به چنین سرمایه گذاری‌هایی ندارند. از طرفی در صورت خرید سهام ETF بیت کوین یک دارایی حقوقی مستند را تهیه کرده‌اید که دولت یا دستگاه قضایی در مواقع لازم میتواند به دلایلی مثل بدهی و یا بررسی قانونی آن‌ها را ضبط، اخذ یا بلوکه نمایند .
هزینه‌های تمدید
سازمان‌های بورسی برای ایجاد و مدیریت صندوق معاملات بورسی هزینه‌ای را از سهام داران دریافت می‌کنند. معمولا این هزینه به صورت سالانه و درصدی از دارایی‌ها خواهد بود . پیش بینی شده هزینه تمدید سهام در صندوق‌های ETF بیت کوین حدود ۱۱ درصد از دارایی باشد که میتواند رقمی قابل توجه برای سرمایه‌گذاران و مخصوصا سرمایه گذاران کلان باشد.
بخشی از این مشکل به خاطر وجود قراردادهای فیوچرز است. این قراردادها زمانی که به سررسید خود می رسند ارزش کمتری نسبت به قراردادها با تاریخ انقضای بلندتر خواهند داشت. در نتیجه ETFهایی که در حال حاضر فعال هستند و با قرارداد آتی فعالیت می‌کنند در زمان خرید قیمت بالاتر و در زمان فروش قیمت کمتری خواهند داشت .
جمع‌بندی
قیمت بیت کوین هر سال افزایش پیدا می‌کند و هر سال نیز تحولات جدیدی را پیرامون این رمزارز شاهد هستیم . پذیرش دولت‌ها از بیت کوین به عنوان ارزی قابل داد و ستد، امکان خرید کالا از شرکت‌های مختلف با رمزارز، تغییرات در استخراج ، ایجاد فورک های جدید و ... باعث می‌شود دائما دنیای رمزارزها در حال تحول باشد و بیت کوین به عنوان پادشاه ارزهای دیجیتال بیشترین خبرها و موضوعات را به خود اختصاص می‌دهد . شاید همه فعالان بازار کریپتو معتقدند دیر یا زود سازمان‌های بورس جهانی و کشوری بیت کوین را به عنوان یک دارایی معتبر و قابل خرید و فروش به شکل های مختلف عرضه خواهند کرد و روند تکامل و اصطلاح را نیز پس از طی می‌کند. هم اکنون ETFهای فیوچرز اولین گام را برای تحقق این مهم برداشته و با وجود تمام محدودیت‌ها و شایعات، تاثیرات محسوسی را بر روی قیمت بیت کوین داشته اند. قطعا ورود دیگر کشورها به این جریان و یا باز شدن فضا برای تنوع معاملات و صندوق‌ها در ایالات متحده میتواند باز هم قیمت بیت کوین را دستخوش تغییر کند و احتمالا به ثبت رکوردهای جدید کمک کند . از طرفی توسعه دهندگان بیت کوین همیشه برای چالش‌های مختلف راهکاری پیدا کرده‌اند و اصلا بعید نیست برای معایب این رویداد نیز راه حل‌هایی پیدا کنند تا علاقه سرمایه گذاران به این صندوق‌ها بیشتر شده و نگرانی‌های طرفداران و حامیان قدیمی این رمزارز نیز برطرف شود.