پلاسما در اتریوم چیست؟ با بررسی مزایا و معایب آن

همانطور که می‌دانید مقیاس‌پذیری یکی از دغدغه‌های بزرگ در شبکه‌ی بلاکچین و رمزارزهای آن است. ارز دیجیتال اتریوم نیز از این قاعده مستثنی نیست و با مشکل مقیاس‌پذیری درگیر است. دقت داشته باشید که یکی از دلایل اصلی و مهم که مانع پذیرش جهانی ارز دیجیتال اتریوم می‌شود، مقیاس‌پذیری آن است.
اتریوم پلاسما راه‌حلی است که جهت رفع مشکل مقیاس‌پذیری اتریوم در آگوست ۲۰۱۷ توسط ویتالیک بوترین که موسس ارز دیجیتال اتریوم است و جوزف پون اختراع و عرضه شد. البته لازم به ذکر است که جوزف پون در سال ۲۰۱۵ نیز به همراه تادیوس درایا برای رفع مقیاس‌پذیری ارز دیجیتال بیت کوین شبکه‌ی لایتنینگ را راه‌اندازی کردند. در ادامه قصد داریم به بررسی مفهوم پلاسما در اتریوم بپردازیم و مزایا و معایب آن را بطور کامل بررسی کنیم.

ویژگی‌های بلاک‌چین‌ ایده‌آل

بطورکلی زمانی یک شبکه‌ی بلاکچین ایده‌آل خواهد بود که سه ویژگی سرعت بالای انجام تراکنش، غیرمتمرکز بودن و امنیت بسیار بالا را به صورت همزمان در خود داشته باشد.

سرعت بالای انجام تراکنش

سرعت بالای انجام تراکنش به این معنا است که یک شبکه‌ی بلاکچین در زمان کوتاهی تعداد بسیار زیادی تراکنش را بررسی و تأیید کند. دقت داشته باشید که منظور از سرعت بالای انجام تراکنش در اینجا مقیاس‌پذیری شبکه‌ی بلاکچین است.

غیرمتمرکز
غیرمتمرکزبودن شبکه‌ی بلاکچین ایده‌آل به این معنا است که از سوی هیچ سازمان یا نهاد خاصی کنترل و نظارت نمی‌شود و تمام افراد و کاربران آن می‌توانند در تصمیمات مشارکت کنند. در چنین بلاکچینی همه‌چیز مطابق با میل و خواسته‌ی کاربران انجام می‌گیرد.

امنیت بالا
شبکه‌ی بلاکچین زمانی ایده‌آل خواهد بود که در برابر حملات رایج و متداولی مانند حمله‌ی ۵۱ درصدی کاملا ایمن باشد.

شبکه‌ لایتنینگ
شبکه‌ی بلاکچین بیت کوین در هر ثانیه ۷ تراکنش را بررسی و تأیید می‌کند اما در سمت دیگر تعداد این تراکنش‌ها در ثانیه در شبکه ویزا بطور متوسط ۴۰۰۰ تراکنش است. درنتیجه مقایسه تراکنش‌های بیت کوین با تراکنش‌های شبکه ویزا غیرممکن است و بیت کوین هیچ حرفی برای گفتن ندارد.
همانطور که گفتیم جوزف پون در سال ۲۰۱۵ به همراه تادیوس درایا برای حل مقیاس‌پذیری شبکه بیت کوین، شبکه لایتنینگ را طراحی و راه‌اندازی کرد.  با راه‌اندازی شبکه لایتنینگ معاملات خرد و کوچک‌تر دیگر بر روی بلاک‌چین اصلی ذخیره نمی‌شوند. بلکه تمام معاملات خرد در کانال موقتی که میان خریدار و فروشنده ایجاد می‌شود، انجام می‌گیرد.
دقت داشته باشید که خریدار و فروشنده در یک شبکه یک حساب چندامضایی باز می‌کنند و آن را با مبلغی شارژ می‌کنند. به این ترتیب تا زمانی که این کانال شارژ باشد، به عنوان یک پل ارتباطی میان فروشنده و خریدار عمل می‌کند. شایان ذکر است که این کانال را می‌توان توسط هریک از طرفین معامله از بین برد.
همانطور که گفتیم این معاملات بر روی شبکه‌ی اصلی بلاکچین انجام نمی‌گیرند، به همین خاطر سرعت تراکنش‌های شبکه اصلی بیت کوین افزایش می‌یابد. البته دقت داشته باشید که تراکنش‌ها تنها درصورتی در شبکه لایتنینگ ثبت می‌شوند که خرد و کوچک باشند و ارزش ثبت شدن در شبکه‌ اصلی بیت کوین را نداشته باشند. با استفاده از روش لایتنینگ تنها دو سابقه تراکنش در هنگام باز و بسته‌شدن در شبکه بلاک‌چین اصلی ثبت می‌شود و ریز جزئیات در این بلاک‌چین ثبت نخواهد شد.
تفاوت شبکه‌ی لایتنینگ و پلاسما در ارز دیجیتال اتریوم در این است که از لایتنینگ تنها برای پرداخت استفاده می‌شود اما از پلاسما در برنامه‌های مبتنی بر قراردادهای هوشمند نیز استفاده می‌شود.

مزایای شبکه لایتنینگ بیت کوین

شبکه لایتنینگ بیت کوین دارای مزایای بسیاری است که در ادامه به بررسی مهم‌ترین و اصلی‌ترین آن‌ها می‌پردازیم.

کاهش هزینه انجام تراکنش‌ها

شبکه لایتنینگ بیت کوین هزینه تایید تراکنش‌ها را نسبت به شبکه اصلی بیت کوین بسیار کاهش می‌دهد. چراکه با این پلتفرم دیگر تمام تراکنش‌ها بر روی شبکه اصلی انجام نمی‌گیرند و حجم رقابت‌ها بسیار کاهش می‌یابد. همچنین فشار بر روی ماینرها نیز توسط این شبکه بسیار کاهش می‌یابد و این یکی از دلایل اصلی کاهش کارمزد معاملات است.

افزایش سرعت انجام تراکنش‌ها

شبکه لایتنینگ تراکنش‌های بیت کوین را تنها در چند ثانیه انجام می‌دهد، اما این زمان در شبکه اصلی بیت کوین ۱۰ دقیقه تا چندساعت است. همچنین در شبکه لایتنینگ دیگر نیاز به منتظرماندن برای تایید تراکنش‌ها نیست و تراکنش‌ها بصورت آنی تایید می‌شوند‌.

ارائه خدمات بیش‌تر در رابطه با ارزهای دیجیتال

با اعمال شبکه لایتنینگ خدمات نوینی بر روی شبکه بلاک‌چین ایجاد می‌شود که کاربران می‌توانند از آن بهره بگیرند. همچنین در شبکه لایتنینگ تمام بلاکچین‌ها می‌توانند از طریق کانال‌های پرداخت خود به یکدیگر اتصال یابند.

به‌روزرسانی مداوم شبکه

شبکه لایتنینگ بطور مداوم درحال به‌روزرسانی است و تمام مشکلات و نواقص آن رفع می‌شود. جالب است بدانید که امروزه در این شبکه هکرهایی که موفق به دستکاری معاملات شده‌اند، جریمه می‌شوند.

معایب شبکه لایتنینگ بیت کوین

شبکه لایتنینگ بیت کوین دارای معایبی نیز است که در ادامه به بررسی مهم‌ترین و رایج‌ترین آن‌ها می‌پردازیم.

عدم پشتیبانی از پرداخت‌های آفلاین

شبکه لایتنینگ از پرداخت‌های آفلاین پشتیبانی نمی‌کند، به همین جهت کاربران باید ساعت‌ها منتظر تایید تراکنش خود بمانند.

آسیب‌پذیری‌های شبکه

همانطور که گفتیم شبکه لایتنینگ مداوم در حال به‌روزرسانی است تا نقص‌های خود را رفع کند اما برخی اوقات این به‌روزرسانی موجب می‌شود تا شبکه در یک قسمت دیگر آسیب‌پذیر شود و در آن مشکل ایجاد شود.

رفع مشکل مقیاس‌پذیری در شبکه اتریوم

شبکه اتریوم در هر ثانیه بطور متوسط ۱۵ تراکنش را بررسی و تأیید می‌کند که این تعداد نسبت به تراکنش‌های شبکه ویزا بسیار اندک و ناچیز است. به همین خاطر توسعه‌دهندگان این شبکه به دنبال راه‌حلی برای حل این مشکل بودند و درنتیجه تحقیقات گسترده و بررسی راه‌حل‌های متفاوت سه راهبرد ارائه دادند که عبارت است از؛ کسپر، شاردینگ و پلاسما.
کسپر
بطورکلی کسپر یک پروتکل بوده که مطابق با آن هر بلاک جدید با روش اجماع اثبات سهام کار به بلاک‌چین اضافه می‌شود. کسپر راه‌حل مناسبی برای مشکل مقیاس‌پذیری ارز دیجیتال اتریوم بود و تا حد بسیاری مصرف بالای انرژی را کنترل کرد.
شاردینگ
یکی از مشکلات رایج در شبکه بلاک‌چین درگیر کردن تمام گره‌های موجود در شبکه است. اتریوم با اعمال شاردینگ بر شبکه بلاکچین در تلاش است که این مشکل را بطور کامل رفع و حل کند.

پلاسما چیست؟

همانطور که گفتیم یکی از مشکلات شبکه اتریوم مقیاس‌پذیر بودن آن است. در سال ۲۰۱۷ ویتالیک بوترین و جوزف پون برای حل این مشکل از پلاسما اتریوم رونمایی کردند.
با استفاده از اتریوم پلاسما در یک ثانیه تراکنش‌های بیش‌تری انجام می‌گیرد. دقت داشته باشید که اتریوم پلاسما تا حدود زیادی به شبکه لایتنینگ بیت کوین شباهت داشته و تراکنش‌ها را در خارج از زنجیره اصلی انجام می‌دهد.
اگر نگران امنیت پلتفرم اتریوم پلاسما هستید، توجه داشته باشید که امنیت این شبکه توسط بلاکچین اتریوم تبدیل می‌شود.
پلاسما را می‌توان مانند ترو بایت و تکنیک‌هایی مانند تغییر حالت یک راه‌حل خارج از بلاکچین به حساب آورد. در این راه‌حل‌ها تراکنش‌ها خارج از زنجیره اصلی اتریوم به شکل آف چین پردازش می‌شوند. درنتیجه تراکنش‌ها سریع‌تر انجام می‌شوند و مقیاس‌پذیری شبکه افزایش می‌یابد.
شایان ذکر است که پلاسما برای شبکه اتریوم بستری فراهم می‌کند که در آن می‌تواند یک بلاکچین کوچک‌تر وابسته به زنجیره اصلی ایجاد کند، این بلاک‌چین به بلاک‌چین فرزند مشهور است. البته توجه داشته باشید که بلاکچین فرزند نیز می‌تواند زنجیره‌های وابسته‌ای تولید کند. پس می‌توان گفت پلاسما اتریوم از بلاک‌چین‌های اصلی و بلاکچین‌های وابسته تشکیل شده است.
اعمال پلاسما تاثیر چندانی بر نحوه اجرا و کنترل قراردادهای هوشمند اتریوم ندارد و تنها فشار بر روی شبکه اصلی اتریوم را از طریق ایجاد شاخه‌های جدید کاهش می‌دهد. البته دقت داشته باشید عملیات‌ها و محاسبات شاخه‌های وابسته نسبت به شاخه‌های اصلی بسیار پیچیده‌تر است.
 اتریوم پلاسما موجب می‌شود تا تمام تراکنش‌ها نسبت به شبکه اصلی سریع‌تر انجام شوند. دقت داشته باشند که این تراکنش‌های سریع کارمزد بسیار کمی دارند. دلیل سرعت بالا و کارمزد کم در این شبکه این است که تراکنش‌ها در بلاک‌چین اتریوم به گردش در نمی‌آیند.

ضرورت وجود پلاسما

همانطور که می‌دانید امروزه تعداد کاربران دنیای ارزهای دیجیتال رو به افزایش است و مقیاس‌پذیری این ارزها یک سد بزرگ در این مسیر است که آن‌ها را به نابودی می‌کشاند. درنتیجه توسعه‌دهندگان ارزهای دیجیتال به فکر راه‌حلی برای رفع این مشکل افتادند. پلاسما اتریوم همان راهبردی است که تراکنش‌های شبکه اتریوم را با سرعت بالاتر و کارمزد کمتری بررسی و تأیید می‌کنند. فراموش نکنید که اتریوم پلاسما همان پلتفرمی است که شبکه اتریوم با آن ماندگار می‌ماند.

بلاک‌چین‌های کودک

بلاک‌چین کودک یک نسخه‌ی کپی از بلاکچین اصلی است که قوانین خاص خود را دارد. دقت داشته باشید که برنامه‌های غیرمتمرکز می‌توانند بر بلاکچین‌های کودک به سادگی اجرا شوند. اطلاعات ذخیره‌شده در زنجیره یا بلاکچین کودک بصورت دوره‌ای به بلاک‌چین اصلی فرستاده می‌شوند.
بطورکلی می‌توان گفت بلاکچین اصلی همان بلاک‌چین مادر است و تمام لایه‌های باقی‌مانده بلاکچین‌های کودک است. به این ترتیب بلاکچین کودک همان پلاسما است.

طرز کار پلاسما

اتریوم زنجیره‌ی فرزند را با استفاده از قراردادهای هوشمند ایجاد می‌کند. همانطور که گفتیم قوانین حاکم بر زنجیره فرزند خاص و منحصربه‌فرد بوده و با قوانین بلاک‌چین اصلی تفاوت‌های بسیاری دارد. درنتیجه این امر روش اجماع زنجیره اصلی و زنجیره فرزند کاملا متفاوت است.
قراردادهای هوشمند در پلاسما همانند یک رابط میان زنجیره‌ی کودک و زنجیره‌ی اصلی عمل می‌کنند و دارایی‌های مختلف را میان این دو پلتفرم جابه‌جا می‌کنند.
اعتبارسنجی زنجیره‌ی فرزند توسط گره‌هایی انجام می‌گیرد که مسئول ایجاد بلاک جدید هستند  اما گاهی اوقات این اعتبارسنجی به شبکه‌ی اصلی اتریوم واگذار می‌شود تا به این ترتیب از انجام درست و کامل اجماع در زنجیره‌ی فرزند اطمینان حاصل شود.
شایان ذکر است که کاربر در تراکنش‌ها و معاملاتی که در پلاسما انجام می‌دهد تنها با زنجیره‌ی کودک سروکار دارد، به همین خاطر پیوستگی که میان زنجیره‌ی اصلی اتریوم و زنجیره‌ی فرزند  وجوددارد، هیچ تاثیری بر معاملات نخواهد گذاشت.
یکی از قابلیت‌های جالب و منحصربه‌فرد که در پلاسما اتریوم وجوددارد این است که کاربران  می‌توانند به محض آنکه نسبت به انجام تراکنش در زنجیره کودک یا پلاسما به شک افتادند از آن انصراف دهند و تراکنش را به زنجیره‌ی اصلی منتقل کنند.
در این فرایند کاربری که قصد انصراف از تراکنش دارد باید درخواست خود را در قالب انصراف از تراکنش اعلام کند و مبلغی را نیز به این درخواست اضافه کند. البته فراموش نکنید که اگر طرف دوم تراکنش ثابت کند که تاریخ تراکنش گذشته، درخواست شما هیچ اعتباری نخواهد داشت و بی‌فایده است. اما اگر مشکلی وجود نداشته باشد به سادگی می‌توانید از معامله انصراف دهید.
جالب است بدانید که انصراف از یک تراکنش در شبکه‌ی لایتنینگ بیت کوین توسط امضاهای دیجیتالی انجام می‌گرفت که هر دو طرف تراکنش باید آن را ارسال می‌کردند.
درنهایت همانطور که گفتیم زنجیره‌ی کودک یا فرزند اعتبار خود را از زنجیره‌ی اصلی می‌گیرد، به همین خاطر اگر نقص و ابهامی در زنجیره‌ی فرزند به وجود آید توسط بلاکچین اصلی اتریوم رفع می‌شود.

امنیت پلاسما

همانطور که گفتیم کاربران به سادگی در هر زمان که تمایل داشته باشند می‌توانند تراکنش خود را به سادگی از زنجیره‌ی کودک به زنجیره‌ی اصلی منتقل کنند. البته فراموش نکنید پس از آنکه کاربر درخواست انصراف از تراکنش خود را ارسال کرد، شبکه‌ی اتریوم بطور کامل سوابق کاربر را بررسی می‌کند و درصورتی که مشکلی در حساب کاربر وجود نداشته باشد با این درخواست موافقت می‌کند. پس می‌توان گفت اگر هکر موفق شود که به پلتفرم پلاسما نفوذ کند هیچ تهدیدی برای کاربر ایجاد نخواهد کرد، چراکه تراکنش‌ها به سادگی به زنجیره‌ی اصلی منتقل می‌شوند.
لازم به ذکر است که این مکانیسم حاکم بر پلاسما اتریوم به نام خروجی‌های پلاسما مشهور است و در بسیاری از راه‌حل‌های خارج از زنجیره‌ای ازجمله لایتنینگ بیت کوین وجود دارد. با این تفاوت که در پلاسما تأیید تراکنش به وسیله‌ی سوابق تراکنش انجام می‌گیرد اما در لایتنینگ این تایید تراکنش با یک پیام امضا شده انجام می‌گیرد. همچنین دقت داشته باشید که در پلاسما اتریوم برای آنکه افراد تشویق با تایید سوابق شما شوند، باید مبلغی تحت عنوان جایزه یا پاداش به آن‌ها اختصاص دهید.

مزایا و معایب پلاسما

همانطور که گفتیم هدف از طراحی و راه‌اندازی پلاسما اتریوم حل مشکل مقیاس‌پذیری شبکه اتریوم بود. اما این پروژه علاوه بر مزایای بسیار معایبی نیز دارد که در ادامه به بررسی مهم‌ترین آن‌ها می‌پردازیم.
البته دقت داشته باشید که معایب در حال حاضر پلاسما ممکن است که در نسخه‌های بعدی آن بطور کامل رفع شود. همچنین مزایای این پروژه نیز ممکن است در آپدیت‌های بعدی بسیار بیش‌تر شود.

مزایای پلاسما

·        همانطور که گفتیم تعداد تراکنش‌هایی که امروزه در شبکه‌ی اتریوم در یک ثانیه انجام می‌گیرد، بسیار محدود و اندک است اما پلاسما می‌تواند تعداد این تراکنش‌ها را تا چند برابر افزایش می‌دهد.
·        با اعمال و اجرای پلاسما در شبکه‌ی اصلی اتریوم تعداد نودها کاهش می‌یابد، به همین خاطر کارمزد تراکنش‌ها نیز کاهش می‌یابد.
·        اطلاعات زیادی که در شبکه اتریوم اصلی وجوددارد در بازه‌های زمانی مشخصی به پلاسما انتقال داده می‌شود و فشار وارد بر روی شبکه‌ی اصلی کاهش می‌یابد. درنتیجه این امر سرعت پردازش تراکنش‌ها در شبکه‌ی اصلی اتریوم سرعت چشمگیری خواهد داشت.
·        می‌توان از بسیاری از راه‌حل‌های مقیاس‌پذیری کاربردی و مفید ازجمله شاردینگ استفاده کرد. پلاسما با استفاده از شاردینگ می‌تواند سایز بلاک‌های کودک را به سادگی تغییر دهد.
·        بلافاصله پس از اعمال پلاسما مقیاس‌پذیری دفترکل بهبود می‌یابد و برنامه‌های کاربردی که در ازای مشارکت در معاملات به کاربر سود مالی می‌دهند به روی کار خواهند آمد.

معایب پلاسما

 

یکی از نگرانی‌های بزرگ که از زمان طراحی و راه‌اندازی پلاسما اتریوم وجوددارد این است که به یک باره تمام کاربران تصمیم بگیرند که تراکنش‌های خود را از زنجیره‌ی کودک به زنجیره‌ی اصلی انتقال دهند. در این شرایط زنجیره اصلی اتریوم قادر نخواهد بود که تمام درخواست‌ها را بررسی و تأیید کند و با مشکل مواجه خواهد شد. همچنین ممکن است که در این شرایط برخی از کاربران دارایی و سرمایه‌ی خود را از دست بدهند.

پالیگان چیست؟

 

اگر با پلاسما اتریوم آشنا باشید، بدون شک نام پالیگان را شنیده‌اید. این پروژه یکی از معروف‌ترین و محبوب‌ترین پروژه‌هایی است که در راه‌اندازی آن از پلاسما اتریوم استفاده شده است.
لازم به ذکر است که هدف از استفاده از پلاسما اتریوم در این پروژه کاهش کارمزد و افزایش سرعت تراکنش‌ها است که توسط بلاکچین‌های فرزند انجام می‌گیرد.
دقت داشته باشید که تراکنش‌ها در بلاک‌چین کودک توسط رمزارز متیک انجام می‌شوند و اطلاعات آن‌ها بطور دقیق و مداوم به بلاک‌چین مادر ارسال می‌شود.
جالب است بدانید که پالیگان از نظر ساختار شباهت بسیاری به پولکادات و کازماز دارد اما این پروژه در پلتفرم خود از قدرت شبکه اتریوم بهره می‌گیرد.
درنهایت خوب است بدانید که تعداد پالیگان موجود در جهان حداکثر ۱۰ میلیارد توکن است که امروزه ۲۲ درصد آن تحت عنوان ICO به فروش رسیده است.

جمع بندی
در مطالب فوق به بررسی مفهوم پلاسما در اتریوم پرداختیم و مزایا و معایب آن را بطور کامل بررسی کردیم.
همانطور که گفتیم پلاسما در اتریوم یکی از راه‌حل‌های کاربردی و مفید جهت رفع مشکل مقیاس‌پذیری ارز دیجیتال اتریوم است. این راه‌حل‌ امروزه تا حدودی توانسته مشکل مقیاس‌پذیری شبکه اتریوم را حل کند اما معایبی نیز برای شبکه اتریوم به همراه داشته است. دقت داشته باشید که معایب موجود در پروژه‌ی پلاسما ماندگار نیستند و بدون شک پلاسما در آینده با به‌روزرسانی‌های جدید نواقص خود را بطورکامل بهبود میبخشد و یک پروژه‌ی مفید، کاربردی و بی‌نقص به جهان ارائه می‌دهد.
البته لازم به ذکر است که پروژه پلاسما در حال حاضر در مراحل ابتدایی خود قرار دارد و تاریخ دقیق عرضه‌ی آن مشخص نیست، اما بدون شک عرضه‌ی این پروژه انقلابی جدید در صنعت ارزهای دیجیتال و رمزارزها رقم خواهد زد.