توکن غیرمثلی که آن را به نام NFT، توکن غیرقابل تعویض، توکن غیر قابل معاوضه، توکن یکتا، توکن بی‌همتا و...می‌شناسید از جدیدترین و بروزترین فناوری‌های حوزه رمزارز است. این توکن‌ها عمر بسیار کوتاهی دارند و به سرعت از بین می‌روند. در ادامه به بررسی توکن غیرمثلی می‌پردازیم و کاربردهای آن را بطور کامل بیان می‌کنیم.
توکن چیست؟
توکن نوعی دارایی دیجیتالی است که امروزه از آن به‌عنوان یک روش پرداخت یاد می‌شود. اما آنچه کوین و توکن را از هم متمایز می‌سازد این است که کوین‌ها قابل تولید نیستند. برای مثال هیچ فردی نمی‌تواند یک بیت کوین تولید کند، بلکه ارز دیجیتال بیت کوین توسط ماینرها با حل پیچیده‌ترین مسائل ریاضی امکان‌پذیر است. اما در سمت دیگر توکن‌ها به سادگی تولید می‌شوند. از محبوب‌ترین و شناخته شده‌ترین توکن‌ها می‌توان به تتر اشاره کرد. لازم به ذکر است که توکن‌ها انواع بسیاری دارند که شامل توکن‌های امنیتی، توکن‌های کاربردی و توکن‌های پرداختی یا کریپتوکارنسی‌ها می‌شوند.
توکن غیرمثلی چیست؟
Non_ Fungible Token به معنای توکن غیرقابل تعویض و توکن غیرمثلی است که امروزه به اختصار آن را NFT می‌نامند. توکن غیرمثلی یا غیرقابل تعویض نوعی توکن است که بر روی بلاکچین اتریوم طراحی و تولید و منتقل می‌شوند. همچنین این توکن با هیچ چیزی قابل تعویض نیست. دقت داشته باشید که پس از ساخت توکن و خرید آن اطلاعات مالک بر روی بلاکچین و تمام زیرمجموعه‌های بلاکچین ثبت می‌شود، به همین جهت هیچ فرد و نهادی نمی‌تواند این اطلاعات را تغییر دهد. بطورکلی می‌توان گفت توکن غیرمثلی نوعی توکن منحصربه‌فرد و بسیار امن بوده که بر روی بلاکچین اتریوم ساخته می‌شود.
تفاوت توکن‌های غیرمثلی با دیگر ارزهای دیجیتال
NFT همانند ارزهای دیجیتال در دسته دارایی‌های دیجیتال قرار می‌گیرند اما این توکن‌ها با دیگر ارزها تفاوت‌هایی دارند. در ادامه به بررسی این تفاوت‌ها می‌پردازیم.
- قابل تقسیم نیستند
دقت داشته باشید که توکن‌های غیرمثلی برخلاف دیگر دارایی‌های دیجیتال قابلیت تقسیم شدن را ندارند، به همین خاطر شما نمی‌توانید تنها بخشی از آن‌ها را خریداری نمایید. می‌توان گفت شما در خرید توکن‌های غیرمثلی تنها دو مسیر دارید؛ خرید یک توکن غیرمثلی بصورت کامل، خرید هیچ توکن غیرمثلی. بدون شک می‌دانید که در ارزهای دیجیتال مختلف نظیر؛ اتریوم شما میتوانید با توجه به سرمایه خود نیم یا حتی کمتر خریداری نمایید.
- نظیر ندارند
از هر توکن غیرمثلی تنها یک عدد در بازار وجود دارد و هیچ توکن غیرمثلی مانند آن پیدا نخواهید کرد.
- غیرقابل تعویض هستند
توکن‌های منحصربه‌فرد غیرقابل تعویض هستند، به همین خاطر تحت هیچ شرایطی نمی‌توان این توکن‌ها را با توکن دیگری جایگزین کرد.
کاربرد توکن‌های غیرمثلی
توکن‌های غیرمثلی کاربرد بسیار زیادی دارند. در ادامه به بررسی مهم‌ترین کاربردهای NFT می‌پردازیم.
کلکسیونرها
امروزه کلکسیونرها به دنبال جمع‌آوری کالا و اثرهای بسیار قدیمی و با ارزش نظیر؛ ساعت، نقاشی، کتاب و... هستند. این افراد می‌توانند این آثار را به یک توکن غیرمثلی با ارزش تبدیل کنند. همچنین کلکسیونرها با خرید این توکن‌ها مالکیت آن‌ها را نیز به دست می‌آورند.
خالقان هنرهای دیجیتالی
احتمالاً می‌دانید که امروزه خالقان هنرهای دیجیتالی تا چه حد به حق کپی. آیت اثر خود اهمیت می‌دهند. این افراد می‌توانند اثر هنری خود را با استفاده از توکن‌های غیرمثلی منحصربه‌فرد کنند و اطلاعات خود را بر روی بلاکچین ثبت نمایند و همانطور که گفتیم این اطلاعات تحت هیچ شرایطی تغییر نخواهند کرد. دقت داشته باشید که به این ترتیب واسطه‌ها هیچ سودی از فروش آثار هنری شما به دست نخواهند آورد.
بازی‌های دیجیتالی
امروزه کاربران می‌توانند اقلام مورد نیاز در بازی‌های دیجیتالی خود را به یک توکن غیرمثلی تبدیل کنند و در بازار به خرید یا فروش این اقلام و ابزارها بپردازید. از محبوب‌ترین بازی‌های مبتنی بر توکن‌های غیرمثلی می‌توان به اکسی اینفینیتی، دیسترالند، سندباکس و... اشاره کرد.
دارایی‌های حقیقی و مجازی
امروزه شما میتوانید با استفاده از توکن‌های غیرمثلی هرچیزی که فکرش را بکنید از خانه تا کتاب را به سادگی خریداری نمایید. از دیگر کاربردهای توکن‌های غیرمثلی می‌توان به موسیقی دیجیتال، بلیت رویدادهای مختلف یا مجوز حضور در آن‌ها، نشان‌های اشتراک در پلتفرم‌های مختلف، کالاهای لوکس توکنیزه‌شده، سیاست‌های بیمه‌ای توکنیزه‌شده و... اشاره کرد.
نحوه ساخت توکن‌های غیرمثلی چگونه است؟
جالب است بدانید که امروزه هریک از ما به سادگی می‌توانیم هر اثر هنری یا اثر ارزشمند دیگر که خریدار دارد را به یک توکن غیرمثلی تبدیل کرد و به فروش رساند. همانطور که گفتیم توکن‌های غیرمثلی نوعی دارایی دیجیتال هستند اما برای ساخت و خرید و فروش آن‌ها نیاز به علم و اطلاعات خاصی از ارزهای دیجیتال نیست و تنها با داشتن یک کیف پول و مقداری ارز دیجیتال اتریوم می‌توان توکن‌های غیرمثلی ساخت.
دقت داشته باشید که امروزه پلتفرم‌های ساخت توکن غیرمثلی در اکوسیستم اتریوم بسیار زیاد هستند. هریک از این پلتفرم‌ها دارای مزایا و معایب منحصربه‌فردی است. شما میتوانید در شروع ساخت توکن‌های غیرمثلی از پلتفرم‌هایی نظیر؛ اوپن‌سی و... بهره بگیرید. لازم به ذکر است که در پلتفرم‌های اتریوم ساخت توکن غیرمثلی بدون مجوز و به سرعت میتوانید هر نوع NFT را بسازید.
بطورکلی نحوه ساخت توکن‌های غیرمثلی به اینصورت است که شما باید قابل و اثر موردنظر خود را در ابتدا انتخاب کنید و سپس مناسب‌ترین و بهترین پلتفرم ممکن را انتخاب کنید. حال به کیف پول اتریوم خود متصل شوید و در پلتفرم فایل موردنظر خود را آپلود کنید. پروژه در این مرحله توکن غیرمثلی موردنظر شما را تولید خواهد کرد و شما میتوانید آن را در بازار به فروش رسانید.
حال که توکن غیرمثلی شما ساخته شده میتوانید درصد حق امتیاز دارایی، محتوای قابل دسترسی و... را مشخص کنید و سپس شروع به ساخت توکن غیرمثلی کنید. همانطور که گفتیم جهت ساخت توکن غیرمثلی تنها به مقداری ارز دیجیتال اتریوم جهت پرداخت هزینه تراکنش و صدور توکن بی‌همتا دارید. البته دقت داشته باشید که در سال‌های اخیر کارمزد گس اتریوم نسبت به گذشته بسیار افزایش یافته است، به همین خاطر ساخت یک توکن غیرمثلی نیاز به هزینه بسیار زیادی دارد.
شایان ذکر است که کاربران در مواجه با این مشکل می‌توانند سه راهبرد پیش گیرند که عبارتند از؛
· تا زمانی که کارمزد گس کاهش نیافته توکن‌های غیرمثلی نسازند.
· قیمت توکن‌های غیرمثلی خود را افزایش دهند تا به این ترتیب هزینه گس بسیار بالا جبران شود.
· تا زمانی که راهکارهای لایه دوم مورد پذیرش عمومی قرار نگرفته‌اند توکن‌های غیرمثلی نسازند.
دقت داشته باشید که اتریوم۲ کارمزد تراکنش‌های شبکه اتریوم را تا حد بسیار زیادی کاهش می‌دهد.
هزینه ساخت توکن‌های غیرمثلی
امروزه کارمزد ساخت برخی توکن‌های غیرمثلی از قیمت خود NFT بیش‌تر است، به همین خاطر افراد بسیار کمی در حوزه ساخت توکن‌های غیرمثلی فعالیت دارند. بطورکلی می‌توان گفت هر فرد با پرداخت ۱۰۰ دلار می‌تواند در پلتفرم‌های مختلف توکن موردنظر خود را بسازد. البته دقت داشته باشید که این رقم با افزایش یا کاهش کارمزد پلتفرم موردنظر تغییر خواهد کرد.
فروش توکن‌های غیرمثلی
امروزه می‌توان توکن‌های غیرمثلی را در پلتفرم‌های مختلفی نظیر؛ اوپن‌سی و راریبل به آسانی به فروش رساند. جالب است بدانید که در پلتفرم راریبل شما میتوانید توکن خود را به مزایده نیز بگذارید.
برای فروش توکن غیرمثلی باید ابتدا کیف پول خود را به پلتفرم انتخابی متصل کنید. حال اگر توکن غیرمثلی توسط شما ایجاد شده است بر روی آن کلیک کنید و گزینه فروش را لمس کنید. در این مرحله باید تراکنش مورد نظر خود را تأیید و به امضا برسانید تا فرایند فروش تکمیل شود. دقت داشته باشید که اگر توکن غیرمثلی فرد دیگری در اختیار شما است نیز میتوانید با انجام مراحل بالا توکن را به فروش رسانید.
چه کیف پول‌هایی که از توکن‌های غیرمثلی پشتیبانی می‌کنند؟
دقت داشته باشید که تمام کیف پول‌هایی که از اتریوم پشتیبانی می‌کنند و قابلیت اتصال به فروشگاه‌های فروش توکن موردنظر جهت خرید را دارند گزینه‌ای مناسب برای توکن غیرمثلی هستند.
بهترین کیف پول‌هایی که از توکن غیرمثلی پشتیبانی می‌کنند عبارتند از؛
· My EtherWallet
· Trust Wallet
· Metamask
· Coinbase Wallet
· Rainbow
عوامل تعین‌کننده ارزش توکن‌های غیرمثلی
بدون شک می‌دانید که امروزه برخی توکن‌های مشابه قیمت بسیار متفاوتی دارند و یکی از آن‌ها در ازای میلیون‌ها دلار و دیگری در ازای چند سنت به فروش می‌رسد. در ارزش یک توکن غیرمثلی عوامل بسیاری نقش دارند که در ادامه به معرفی و بررسی مهم‌ترین آن‌ها می‌پردازیم.
کاربرد
کاربرد یک توکن غیرمثلی از مهم‌ترین عوامل تأثیرگذار در ارزش آن است. برخی از این توکن‌ها سود بسیاری دارند، به همین خاطر تقاضا برای دریافت و خرید این توکن بسیار بالا است. زمانی که توجه و عرضه جهت دریافت یک توکن افزایش یابد بدون شک ارزش آن نیز افزایش می‌یابد.
سابقه مالکیت
سابقه مالکیت یک توکن تا حد بسیار زیادی به هویت صادرکننده آن توکن یا صاحبان قبلی آن بستگی دارد. به همین خاطر توکن‌هایی که توسط افراد مشهور و هنرمندان تولید می‌شوند ارزش بسیار زیادی دارند.
کمیاب‌بودن
همانطور که می‌دانید کمیاب‌بودن از ویژگی‌های ذاتی توکن‌های غیرمثلی است. اما برخی توکن‌های غیرمثلی نسبت به دیگر توکن‌های غیرمثلی بسیار منحصربه‌فرد تر و کمیاب‌تر هستند. درنتیجه توکن‌هایی که کمیاب‌تر هستند ارزش بالاتری نیز دارند. از مشهورترین توکن‌های کمیاب و منحصربه‌فرد می‌توان به اولین توییت جک دورسی، ویدئوهای پرتاب برتر بازی‌های بسکتبال NBA و توکن غیرمثلی بیپل اشاره کرد.
نقدینگی
بطورکلی هر توکن غیرمثلی که ارزش بالاتری دارد، نقدینگی بالاتری نیز دارد. پس می‌توان گفت دلیل ارزش بسیار بالای توکن‌های مبتنی بر اتریوم افزایش نقدینگی این بستر است. همچنین توکن‌های بی‌همتای مبتنی بر اتریوم را به سادگی می‌توان در بازارهای ثانویه مبادله کرد. فراموش نکنید اگر موفق به فروش NFT خود نشوید با مشکل نقدینگی مواجه خواهید شد.
گران‌ترین توکن‌های غیرمثلی فروخته شده
در حال حاضر تمام افراد جهان با خریدوفروش توکن‌های غیرمثلی موافق نیستند و برخی افراد این امر را بیهوده می‌دانند. همانطور که گفتیم توکن غیرمثلی یک توکن منحصربه‌فرد است که شما میتوانید پس از خرید مالک آن شوید. این مالکیت به گونه‌ای است که هیچ فرد دیگری به توکن غیرمثلی شما دسترسی ندارد و در سراسر جهان تنها شما آن را در اختیار دارید. منحصر به فرد بودن توکن‌های غیرمثلی همان ویژگی است که افراد برای آن تا میلیاردها دلار نیز هزینه می‌کنند. در ادامه به معرفی و بررسی گران‌ترین توکن‌های غیرمثلی به فروش رفته می‌پردازیم.
The First 5000 Days
شی دیجیتال در این پروژه اثر هنری مایک وینکلمن است که به قیمت ۶۹ میلیون دلار به فروش رسیده است. مایک وینکلمن در سال ۲۰۰۷ تصمیم گرفت که بصورت روزانه آثار هنری دیجیتال اختراع و منتشر کند. درنهایت تا سال ۲۰۲۱ وینکلمن ۵۰۰۰ اثر خلق و منتشر کرد. دقت داشته باشید که در این اثر هنری ۵۰۰۰ اثر اولیه ویپیل جمع‌آوری شده است. لازم به ذکر است که اثر هنری وینکلمن بصورت مجازی در یک مزایده آنلاین به قیمت ۶۹ میلیون دلار توسط ویگنش ساندراسان خریداری شد.
کریپتوپانک
در این پروژه شی دیجیتال کریپتوپانکس شماره ۳۱۰ است که به قیمت ۷.۵۸ میلیون دلار به فروش رسیده است. این کریپتوپانک یکی از گران‌ترین پروژه‌های توکن غیرمثلی است که در مارچ ۲۰۲۱ به قیمت ۷.۵۸ میلیون دلار به فروش رسیده است. جالب است بدانید که این توکن هیچ ویژگی منحصربه‌فردی ندارد و تنها یک هدبند بر سر دارد.
کریپتوپانکس
در این پروژه شی دیجیتال کریپتوپانکس شماره ۷۸۰۴ است که به قیمت ۷.۵۶ میلیون دلار به فروش رسیده است. این کریپتوپانکس نیز از گران‌ترین پروژه‌های تومن غیرمثلی است که در ژانویه ۲۰۱۸ به قیمت ۱۴.۹۸ دلار به فروش رسیده است اما پس از گذشت زمان در مارچ ۲۰۲۱ قیمت این توکن به ۷.۵ میلیون دلار افزایش یافت. جالب است بدانید که این کریپتوپانکس هیچ ویژگی منحصربه‌فردی ندارد و تنها یک پیو در دهان به همراه دود آن دارد.
کراس‌رود
در این پروژه شی دیجیتال کراس‌رود است که به قیمت ۶.۶ میلیون دلار به فروش رسیده است. کراس‌رود در سال ۲۰۲۰ پس از شکست دونالد ترامپ در انتخابات ۲۰۲۰ طراحی شد. در این اثر بر روی شکم دونالد ترامپ واژهای توهین‌آمیز نوشته است. دقت داشته باشید که خریدار این اثر یک فرد ناشناس است. جالب است بدانید که پیپل انتظار داشت که با انتشار این توکن غیرمثلی نتیجه انتخابات تغییر پیدا کند.
معرفی ۷ ترند توکن‌های غیرمثلی که در چند ماه اخیر مشهور شده‌اند
در ماه‌های اخیر پروژه‌های جدید بسیاری در حوزه توکن‌های غیرمثلی به وجود آمد که توجه خبرها را به خود جلب کرد. در ادامه به معرفی و بررسی ۷ مورد از مهم‌ترین این پروژه‌ها می‌پردازیم.
۱_ عضویت در یک کلاب
در این کلاب مجموعه‌ای از بوزینه‌ها در حالت‌های مختلف وجود دارند. دقت داشته باشید که فروش این بوزینه‌ها بسیار خوب بوده و در هفته اول سپتامبر یک توکن غیرمثلی بوزینه با پرداخت ۲.۲۵ میلیون دلار به فروش رسید و تا به امروز این کلاب بیش از ۴۰۰ میلیون دلار بوزینه به فروش رسانده است.
لازم به ذکر است که تمام افرادی که مالک بوزینه ها هستند تصویر پروفایل خود را به یک بوزینه تغییر می‌دهند. درنتیجه این امر بوزینه امروزه نماد دارایی محسوب می‌شود.
۲_ اتر راکس و کریپتوپانکس
احتمالاً با خواندن فروش NFT به شکل بوزینه با خود می گویید چرا باید قیمت این توکن تا این حد بالا باشد. جالب است بدانید که انر راکس یک پروژه است که ۱۰۰ توکن غیرمثلی تشکیل شده است. تمام توکن‌های غیرمثلی این پروژه یک سنگ با شکل و ویژگی‌های یکسان اما رنگ‌های مختلف است، عجیب‌تر آن است که تمام این عکس‌ها از اینترنت بصورت کاملاً رایگان برداشته شده‌اند و امروزه به ارزش بیش از صد دلار خریدوفروش می‌شوند.
پروژه کریپتوپانکس مجموعه‌ای از کاراکترهای مختلف است که به شکل یک توکن غیرمثلی درآمده است. این توکن‌ها در سال ۲۰۱۷ طراحی و اختراع شدند اما تا به امروز ارزش خود را حفظ کرده‌اند و با قیمت‌های بسیار بالایی خریدوفروش می‌شوند.
۳_ برندهای بزرگ در حال خرید هستند
امروزه برخی از شرکت‌های بزرگ آثار هنری برندشده خود را در قالب یک توکن غیرمثلی به فروش می‌گذارند و از فروش آن سود بسیاری به دست می‌آورند.
۴_ خرده توکن‌های غیرمثلی
دقت داشته باشید که چند ماهی است که خرده توکن‌ها به وجود آمده‌اند اما شهرت آن‌ها به روزهای ابتدایی سپتامبر بازمی‌گردد. توکن‌های غیرمثلی برخلاف آثار هنری سنتی قابل خرد کردن هستند و می‌توان هر کسر آن را بصورت جداگانه خریداری کرد. دقت داشته باشید که با خردکردن یک توکن تعداد مالکان یک سرمایه‌گذاری افزایش می‌یابد.
۵_ گیمرها و توکن‌های غیرمثلی
اکسی اینفینیتی از محبوب‌ترین بازی‌های مبتنی بر توکن غیرمثلی است که به سرعت رشد و پیشرفت کرد و تراکنش‌های بسیار زیادی از این شبکه را به خود اختصاص داد.
۶_ آثار هنری
امروزه تعداد بسیار زیادی از افراد با استفاده از توکن‌های غیرمثلی اثر هنری خود را به یک اثر هنری منحصربه‌فرد تبدیل می‌کنند. دقت داشته باشید که درصد بسیار زیادی از تراکنش توکن‌های غیرمثلی در حوزه آثار هنری است.
۷_ ساخت دنیاهای جدید قابل جمع‌آوری
این پروژه تا به امروز تأثیر بسیاری بر جهان گذاشته است و بدون این شک این تأثیر در آینده بسیار بیش‌تر خواهد شد. لوت از معروف‌ترین پروژه‌های این حوزه است که در هسته آن فهرستی از وسایل و اسلحه‌های یک دنیای فانتزی و خیالی جمع‌آوری شده است.
جمع بندی
همانطور که گفتیم توکن غیرمثلی نوعی توکن است که بر روی بلاکچین اتریوم طراحی و تولید می‌شود. تفاوت این توکن با دیگر توکن‌های شبکه اتریوم در این است که به هیچ وجه نمی‌توان آن‌ها را با چیزی معاوضه کرد. همچنین تمام اطلاعات مالک این توکن‌ها در بلاکچین و تمام سیستم‌های متصل به بلاکچین ثبت می‌شود، به همین خاطر هیچ فردی نمی‌تواند این اطلاعات را تغییر دهد. بطورکلی توکن‌های غیرمثلی نوعی توکن نوپا و جدید هستند و اطلاعات کامل و جامعی در رابطه با آن‌ها وجود ندارد. درنتیجه فراموش نکنید نمی‌توان بطور قاطع در رابطه با سودآوری آن‌ها صحبت کرد.
مرجع: cryptobriefing